“ Göğü O yükseltti, denge ve ölçüyü O koydu ki dengeden sapmayasınız.”
Rahman Süresi 55/7-8

Rabbimiz bütün kainatı bir ölçü ve denge içerisinde yaratmıştır. Bu dengeli ve ölçülü yaratılış alemlerin oluşum ve devamından tutun da, zerrelerin işleyiş ve kontrolüne kadar bütün yaratılmışlar için geçerlidir.

Geceye gündüze, soğuğa sıcağa, iyiye kötüye, hayra şerre, nura zulmete, cefaya sefaya, hüzne umuda, beyaza siyaha, ölüme hayata... Akla gelebilecek zıddıyla kaim bütün kavram ve nesneye bir karar kıldırmış, hayatın her bir kılcalına da bunları serpiştirmiştir. Tabi bununla beraber küçük kainat olan insana da...

Rabbimizin yaratılışındaki bu denge birçok hikmetinin yanında biz insanlara da bir hedef ve ders niteliğindedir.

Nasıl ki külli planda gezegenlerin birbirine çarpmadan kendi yörüngelerinde görevlerini yerine getirmeleri, gece gündüzün sırasını şaşırmaması, güneşin her sabah saatinin farkında olarak doğup, her akşam aynı farkındalıkla batması, toprağın, yağmurun, dağların kısacası-insan dışında- bütün yaratılmışların bir ölçü ve dengeyle hareketi ve bu hareketi sonucunda müthiş bir yaşayışla dünyanın yaşamını sürdürmesi; insanoğluna ‘maddeden manaya, şahsi ve nefsi hayatından, toplumsal hayatına oradan aile ve iş yaşamına kadar her konuda dengeyi sağlayabilirsen sen de kusursuz bir hayat yaşayabilirsin ve ölümden sonrasını da bu minvalde güzelleştirebilirsin’ mesajı vermektedir.

...Denge hayatımızın her anında olması gereken bir düsturdur.

Mesela dünya ahiret dengesi. İnsan ahireti için çalışmalı dünyadan da nasibini unutmamalıdır.

Akıl kalp dengesi. Bir işe karar verirken yahut o işi yaparken hem aklımıza hem kalbimize danışmalı bu ikisi arasındaki dengeyi kurabilmeliyiz.

Ruh beden dengesi. İnsanlar ruh ve beden olarak bir bütün olarak yaratılmışlardır. Bedene nasıl iyi bakılması, iyi beslenilmesi gerekiyorsa ruhun da doyurulması ve sağlıklı olması gerekir.

Sebeplere riayet tevekkül dengesi. Sebeplere riayet insan olarak bizim en mühim vazifemizdir. Dilediğimiz, arzu ettiğimiz bir şeyin olması için elimizden gelen gayreti göstermeliyiz. Bununla birlikte o iş için Allaha tevekkülümüzü sağlam tutmalıyız.

Cimrilik israf dengesi. Tasarruf harcamanın dengesidir. Savurganlık ve cimrilik İslam’da yerilmiştir.

Korku, vahşet, cesaret dengesi. Her türlü şeyden korkmak veya hiçbir şeyden korkmamak da iki ayrı uçtur. Bunun da dengesi cesarettir.

Bunlar gibi birçok denge çeşidinden bahsedilebilir. Konuşmada denge, gülmede denge, yeme içmede denge, uyumada denge, yürümede denge, ses ölçüsünde denge, sevip buğz etmede denge gibi...

Özetle biz İslam ümmeti “Ümmeten Vasaten" yani orta yollu ümmet olmalıyız. Her konuda ölçülü olup dengemizi şaşırmamalıyız. Vesselam