Türkiye’de yüksek faiz ya da yüksek kar vaadiyle kandırılan insanların sayısı ne kadar bilinmez. Belli aralıklarla bir çok vurgunlar yapılıyor.. Önce Banker Kastelli. Asıl adı Cevher Özden olan ve Banker Kastelli olarak şöhret bulan bu kişi kıvrak zekasını insanları aldatmak için kullanmıştı.

Ben Banker Kastelli ortaya çıkıp parladığında 18 yaşımda idim. Kastelli devlet erkanı tarafından itibar görüyordu. Bu, insanların güvenini kazanmanın bir yolu idi. Diğer bir husus da reklamlarda Cüneyt Arkın ve Fikret Hakan gibi o günlerin meşhur sinema sanatçılarını oynatmasıydı. Çok önemli bir konu da vaat ettiği faiz oranlarıydı.

Kastelli, 1980 yılında 24 Ocak Kararları ile serbest piyasa ekonomisine geçilmesiyle finans piyasasındaki asıl patlamasını yapıyor ve halka yastıkaltı birikimlerini yüksek faiz karşılığı kendisine yatırmaları için reklamlarla çağrıda bulunuyordu.

Bu güven ortamı ve şöhret, 1980'in sonunda 550 bin kişinin Kastelli'nin eline yaklaşık 2, 5 milyar dolar emanet etmesini sağlıyordu.

Vaadedilen faiz oranları yıllık enflasyonun 4 katıydı. Ancak 1981 sonunda bankerler birer ikişer batmaya başladı. Kastelli de bankaların"mevduat sertifikası"satmayı bırakması üzerine 1982' de battı.

Batan sadece Kastelli değildi, onunla birlikte 250'ye yakın banker batmış, yaklaşık 62 Milyar Türk Lirası buhar olup uçmuştu.

Son bir yılda kripto para dolandırıcıları benzer reklamlarla çıkıyordu. Kastelli, enflasyonun 4 katı faiz veriyordu. Bu kripto para dolandırıcılarının bir kısmı ise çok para çekmek için yatırım yapanlara 10 kat kâr vereceğini söyleyerek oltayı atıyordu.

Son 1 yıl içerisinde Thodex’de 356 milyonluk vurgun var ve 400 bin kişi mağdur. Dogecoin Mining sisteminde 1 milyar liralık vurgun var ve bin kişi mağdur olmuş. Bitrota' da 200 milyon dolar vurgun olmuş ve 5 bin kişi mağdur durumda. Hepsi de kısa sürede yüksek kar verme vaadiyle ve lüks mekanlarda toplantı yapmak suretiyle insanların gözünü boyuyordu.

Birkaç sene önce meydana gelen çiftlik bank olayı da benzer bir vurgun. Tosuncuk lakaplı Mehmet Aydın, Çiftlikbank üzerinden 132 bin 222 kişiden topladığı 1 milyar liranın yarısı, yani 500 milyon lirası ile ortadan kayboldu. Sonra teslim oldu. Halen tutuklu ve mahkemesi devam ediyor.

Son vurgun ise Cancri Jewellery tarafından yapıldı. Ukrayna kaynaklı bir firma. 110 bin mağdur, 50 milyon dolarlık vurgun.

Türkiye’de 5 ilde şube açan, yüksek kar vaadiyle para toplayan Cancri Jewellery’nin 110 bin kişiyi şaşaalı davetlerle dolandırdığı ortaya çıkıyor. Sürekli otellerde gala yemekleri düzenleyen firma, yatırımcıları otelde yemeğe davet ederek onların gözlerini boyuyor, Ukraynalı mankenlere defile yaptırıyor ve yemek çıkışında 100 dolar, 100 euro gibi hediyeler vermesiyle biliniyordu.

Türkiye’de 2021 yılında açılan, Antalya, Trabzon, Yalova, İstanbul ve Kocaeli olmak üzere 5 ilde şubeler açan Cancri Jewellery, iddiaya göre yaklaşık 1,5 ay önce ödemeleri durdurdu. Firma yetkilileri paralarla birlikte sırra kadem bastılar.

Yüzbinlerce insan sürekli dolandırılıyor. Yüksek kar ya da faiz oranları, para hırsı peşinde koşan, kısa yoldan köşeyi dönmek ve lüks, şaşaalı bir hayat yaşamak isteyen, çalışmadan milyon dolarların sahibi olmayı ümit eden kimseleri tuzağa çekiyor. Vurgunu yapanların da mağdurların da büyük ekseriyeti genç. Bu arada mağdurlardan intihar eden kimselerin de olduğu haberlere zaman zaman konu oluyor.

Bu akıl almaz mağduriyetin asıl sebebi hırs. İnsanda uyuşturucu ve alkol etkisi yapan bir duygu. Halbuki hırs hasarete sebeptir. Bu yüzden insanoğlu içindeki hırsı terbiye etmeli, yönünü manevi kazançlar elde etmeye çevirmelidir.

Kanaat ise tükenmez bir hazinedir. Çalışacağız, emek olmadan yemeğin olmayacağını bileceğiz. Kazandığımıza da kanaat edeceğiz. Kısa yoldan zengin olmayı vaat edenlere asla prim vermeyeceğiz. Çünkü bu, eşyanın tabiatına aykırıdır.

Bir de şu husus kulaklarımıza küpe olmalı: gözü tanede olan kuşun ayağı tuzaktan kurtulmaz. Sürekli hırs ve maddi menfaat peşinde koşan insanlar tuzak ve tehlikelerin farkına varamazlar.

Bunun için hırs başta karar eyleyince, aklın baştan firar eyleyeceğini hatırlamak gerekir.

Hadislerde insan yaşlandıkça onda yaşlanmayan iki şeyin hırs ve uzun emel olduğu bildirilir.

Peki ne yapmak gerekir?

İki haris doymazmış: Biri ilmin hırslısı, diğeri de mal hırslısı. O halde hırsı içimizden söküp atamayacağımıza göre içimizdeki mal hırsının yönünü ilim hırsına çevirmeye ne dersiniz?