KENDİ ARACIMIZLA (15- 28 TEMMUZ 2024) ;

ANKARA - ESKİŞEHİR- BURSA - ÇANAKKALE – GELİBOLU – İPSALA – DEDEAĞAÇ – GÜMÜLCİNE – İSKECE – KAVALA – SELANİK – MANASTIR – OHRİD – STRUGA – GOSTİVAR – ÜSKÜP – KOSOVA – PRİŞTİNA – PRİZZEN – TETEVO – ÜSKÜP – SOFYA – ASENOVGRAD - FİLİBE – KAPIKULE - İSTANBUL - ANKARA

BAŞLARKEN:

Her şey, Ocak 2024 ayında evimize misafirliğe gelen bir aile dostumuzun ziyaretiyle başladı. Kendisi Ankara Hilton Otelinde teknik müdürlük yapıyordu. Yaz aylarında nerelere seyahat edilmeli konusu açılınca Çanakkale Gelibolu Hilton Hamyton otele kendisinin 3 yıldır gittiğini ve memnun kaldığını söylemişti. Bunun üzerine bizde 15-20 Temmuz 2024 tarihleri arasına rezervasyonumuzu yapmıştık. Yıllardan beri Balkanlar seyahati planlayıp, bir türlü gerçekleştirememiştik. Balkanlar gezisi yapan turizm firmaların turlarını takip ediyor, burada ki Osmanlı şehirlerine gidip gelenlere soruyor, fikir alıyorduk. Çanakkale Gelibolu rezervasyon tarihi yaklaşınca eşimin madem oraya kadar gideceğiz, gitmişken İpsala sınırdan giriş yaparak Balkanlarda ki Osmanlı şehirlerini de görelim şeklinde ifade etmesi üzerine artık gezi programını netleştirmiştik. Zira Yüce Rabbimiz Ankebut Suresinin yirminci ayetinde “Yeryüzünü dolaşın.” buyuruyordu.

Kendi aracımızla yapacağımız Balkanlar’da Osmanlı Şehirleri ziyaretleri ile ilgili hazırlıklara başlamıştık. Öncelikle gezi rotasını oluşturmak için tarihe bir sayfa açalım istedim:

Osmanlı Padişahı, Sultan Reşad’ın 5 Haziran 1911’de İstanbul’dan başlayarak Çanakkale - Selanik – Manastır- Üsküp – Priştina - Kosova - olarak bilinen Balkanlar seyahatini seçkin ve kalabalık bir Osmanlı heyeti ile bu rotayı takip ettiğini biliyoruz. Rumeli Seyahati’ne iştirak eden heyetin içinde, birçok devlet ve hükûmet erkânı ile birlikte, Bediüzzaman’da vardır. Kendileri, Sultan Reşad’ın bu seyahatine Şark Vilayetlerini temsilen katılır. Sultan Reşad’ın 3 hafta süren bu Balkanlar Kosova seyahati ile, Osmanlı tebaasında bulunan Sırp, Bulgar, Rum, Arnavut topluluklarıyla yüz yüze temasta bulunmak, fakirlere, mabetlere, eğitim kurumlarına ve sivil toplum kuruluşlarına bağış yaparak gönüllerini kazanarak, mevcut Osmanlı topraklarını muhafaza etmekti. Seyahatin özellikle Priştine bölümü, bölgeyi fetheden dedesi I. Murad’ın kabrinin etrafında, 120 bin kişinin katılımı ile Cuma namazı kılınarak, dua edilerek görkemli ve heyecanlı geçtiğini öğreniyoruz.

Bu seyahatle, amacı Balkanlar da farklı uluslardan müteşekkil ve birbirleriyle muhtemel çatışmaların önlenip birlik ve beraberliğin sağlanması, dış güçlere bu mesajın verilmesi idi. Nitekim Sultan Reşad’ın bu seyahati, Selanik’te sürgünde bulunan ağabeyi II. Abdülhamid’e gönderdiği elçilerin görüşme neticesinde amacına ulaşmayacağı mesajını veriyor. Seyahat kısmen amacına ulaşıyor. Barış kısa bir süreliğine sağlanıyor. Ancak bir yıl sonra başlayan Balkan Savaşları neticesinde Edirne dışındaki bütün şehirler imparatorluktan ayrıldığını görüyoruz.

Bediüzzaman muhtelif mektuplarda bu tarihî seyahate atıflarda bulunur, Emirdağ Lâhikası’nda şunları ifade eder: “İttihatçılar zamanında Sultan Reşad’ın Rumeli’ye seyahati münasebetiyle Kosova’ya gittim. O vakit Kosova’da büyük bir İslâmî Dârülfünun tesisine teşebbüs edilmişti. Ben orada hem İttihatçılara, hem Sultan Reşad’a dedim ki: ‘Şark, böyle bir darülfünuna daha ziyade muhtaç ve âlem-i İslam’ın merkezi hükmündedir.’ O vakit bana vaat ettiler. Sonra Balkan Harbi çıktı. O medrese yeri (Kosova) istilâ edildi. Ben de Van’a gittim. Ve bin lira ile Van Gölü kenarında Artemit’te temelini attıktan sonra Harb-i Umûmî çıktı, tekrar geri kaldı.” Hutbe-i Şâmiye isimli eserinin ortalarında bahsini ettiği “iki mütefennin muallim” ile olan muhaveresi de, işte bu tarihte ve trenle (şimendiferle) yapılan Rumeli seyahati esnasında vuku’ bulmuştur.

Bizde “Balkanlar’da Osmanlı Şehirleri” seyahatimizin rotasını, Sultan Reşat’ın rotasından esinlenerek “Çanakkale – Gelibolu – İpsala – Dedeağaç – Gümülcine – İskece -Kavala – Selanik – Manastır – Ohrid – Struga – Gostivar – Üsküp – Kosova – Priştina - Prizren-Tetevo-Üsküp-Sofya-Filibe- Kapıkule” şeklinde oluşturmuştuk.

Foto 1 : Seyahat rotası

SEYAHAT HAZIRLIKLARI:

1. Pasaport: Bilindiği üzere Avrupa Birliği ülkeleri kendi ülkelerine girişte tekli/çoklu “schengen vizesi” istiyor. Yeşil pasaportunuzun olması durumunda vize almadan doğrudan seyahat edebiliyorsunuz. Shengen vizesinin, çoğunlukla reddedildiği böyle bir zamanda yeşil pasaportlu olmanın büyük bir avantajını görmüştük. Burada pasaportunuzun bitiş süresinin son aylarına doğru, sürenin bitmesine yakın olmaması gerekiyor.
2. Aracınızın Ruhsatı: Gümrüklerde aracın kendi adınıza olup olmadığına bakılıyor. Sizin kendinize ait değilse noterden muvafakat name almanız gerekiyor.
3. Yeşil Sigorta: AB ülkelerinde kaza durumunda karşı, tarafın maddi hasarının karşılanması için, yeşil renkli kağıda basılı poliçe en az 15 günlük yaptırmanız gerekiyor. Ücreti Türkiye geneli aynı, bütün sigortacılarda sabit fiyat; 47,5 Euro (15 günlük)
4. Yurt Dışı Çıkış Harcı: Zorunlu olup kişi başı 150 TL, (Şimdi 500 TL oldu)
5. Kasko Zeyilname(İsteğe Bağlı): Yurt dışında kendi ve diğer aracın hasarını karşılamak için zeyilname düzenletebilirsiniz. Her ihtimale karşı 1250 TL vererek kendi isteğimle zeyilnameyi yaptırmıştım.
6. Yurt Dışı Sağlık Sigortası (İsteğe bağlı): Zorunlu olmayıp isteğe bağlı. Biz yaptırmadık. Allaha şükür ihtiyaç da olmadı.
7. Sosyal Medya’da Yeşil Pasaportlu Gezginler Grubu: 90 küsur bin takipçisi olan bu grupta yurt dışı seyahatinizle ilgili anlık bilgiler, yorumlar alıyorsunuz. Biz çok faydasını gördük.
8. İnternet/Data Paketi: Bununla ilgili epey araştırma yaptım. Yurt içinde faaliyet gösteren 3 GSM operatörü ile görüşerek yurt dışı paketlerini sordum. Bir kısmı, yurt içi paketimi gideceğim Balkan ülkelerinde de kullanabileceğimi, günlük 180-220 TL arası faturaya yansıyacağını, diğerleri de 450-550 TL aralığında ancak 1-3 GB internet ve konuşma paketi verebileceklerini söylediler. Önemli olan internet paketi idi. Yeşil pasaportlular grubunda yurt dışına çıkanların, telefonları e SİM(Elektronik Sim)’e uyumlu ise, hiç hattınızı çıkarmadan e SİM’i devreye koyarak daha çok ve ucuz internet paketimi alabileceğimi öğrendim. En yaygın olan ve tavsiye edilen “MobiMatter” uygulamasını indirdim. Yurt dışı AB ülkelerinde (Türkiye dahil) 30-365 gün geçerli olan 5-10-15-20-30-60 GB paketi, 11,99-41,99 Dolara alabilme imkanınız var. Telefonum e SİM ‘e uyumlu olduğu için AB ülkelerinde geçerli olan 5 GB alarak yükledim. Paketi denedim. Gayet güzeldi. Yurt dışına çıkmadan da yurt içi kullanmaya başladım. Kızımın telefonuna da aynı e SİM paketten aldım. Bu durumda; Kendimin eşimin, ve kızımın GSM hatlarını, bağlı olduğumuz operatörün müşteri hizmetlerini arayarak “uluslararası dolaşıma” kapattık. Zira bazı programlar kendi kendini güncellediği için yurtdışı dönüşte, yüksek faturalarla karşılaşabilirdik. Eşim de yurt dışına çıktığımızda WİFİ olan yerlerde cihazını kullandı. Bütün benzinliklerde, restoranlarda, konaklama yerlerinde bu hizmet veriliyordu. Şayet sizlerin de telefonu e SİM’e uyumlu ise, hem sizin hem bizim indirimden faydalanabilmemiz CSOGU85753 İndirim Kodunu kullanmayı önemle tavsiye ediyorum.
9. Konaklama: Yurt dışına çıkmadan önce en çok tereddüt ettiğimiz konaklama konusu, Hollandalılar tarafından geliştirilen “Booking” çevrimiçi uygulaması ile en kolay hale geldi. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) tarafından 2017 yıllarında haksız rekabetin önlenmesi amacıyla açılan dava sonucu Booking’in Türkiye’den çekilmiş. Uygulama ile yurt dışında ki otel ve konutları kiralamak için rezervasyon yaptırabiliyorsunuz. Dedeağaç’tan kişi sayısı, şehir merkezine uzaklığı, otoparkı, kahvaltı olup olmaması göz önünde bulundurarak 20 gün öncesi yer rezervasyonunu 3 yetişkin 35 Euro’ya yaptırmıştım. Konaklama tarihine 5 gün kalana kadar ücretsiz iptal edebiliyorsunuz. 2 gün sonrasına da aynı fiyatı verince erken bir rezervasyonun avantajı olmadığını görünce 10 gün öncesinden iptal ettik. İptal etmemiz de isabetli oldu. Zira daha çok yer ziyaret etmek için konaklamamızı Gümülcine’de yaptık.
10. Google Çeviri (Google Translate): Belki de en çok kullanım yapacağınız bir uygulama. Yurt dışına çıkmadan önce gideceğiniz ülkenin yerel dilini Google çeviriden indirmeniz gerekiyor. Yunanca, Makedonca, Boşnakça, Arnavutça, Bulgarca gibi dilleri uygulamadan indirip yükleme yaparak kullanıma hazır hale getiriyoruz.
11. Maps Mee (Çevrim dışı) : Çevrimdışı çalıştığı için internet olmayan yerlerde avantajlı oluyor. Gidilecek seyahat rotasındaki şehirlerin haritalarını, trafik ve yol bilgilerini almak için gitmeden önce WİFİ ile telefonumuza indirdik.
12. UBER Uygulaması: Türkiye dışında çok yaygın olarak kullanılmakta olan uygulama ile cep telefonunuzdan bulunduğunuz konuma taksi çağırıp, yolculuktan önce ne kadar bedel ödeyeceğinizi önceden görerek, gerekirse kartla ödeme yapabildiğiniz uygulama kolaylık sağlıyor. Bunun faydasını gördük.
13. “BGTOLL” Uygulaması: Bulgaristan ücretli otoyolları geçişi için geliştirilmiş Türkçe dili de olan bir uygulama. Uygulama üzerinden de alabileceğiniz gibi gümrük sınır kapısında gişelerden plakayı söyleyerek kendiniz de alabiliyorsunuz. Aracınızın yeşil sigortasını yaptırınca uygulama sizin plakayı ancak o zaman tanımlıyor. Bizde ki HGS’nin karşılığı oluyor. En az 3 günlük sınırsız otoyolu kullanımı için 5 euro vinyet bedeli ödeyerek aldık.
14. Döviz/TL Dönüştürücü Uygulaması: Bu uygulama ile anlık gittiğimiz ülkenin yerel para birimi ile Türk Lirası arasında bağlantıyı ve oranı bularak alışverişte karar vermenizde çok yararını görüyorsunuz. Makedon Dinarı, Bulgar Leva’sı gibi para biriminin olduğu yerlerde faydalandık.
15. Kartla Ödeme İçin Döviz Ektresi: Kredi kartınızın bağlı olduğu banka müşteri hizmetlerini arayarak, hesap ekstrenize euro ve dolar cinsi para birimini eklettirmeniz gerekiyor. Bunu yapmadığınız takdirde kartla her alışveriş yaptığınızda o günkü efektif satıştan TL’ye çevirip ekstranıza yansıtıyor. Bundan etkilenmemek için, Euro yada dolarla yaptığınız alışverişinizin ayrı ekstre de takip edilerek, hesap kesim tarihini müteakip son ödeme gününde yine aynı bedel üzerinden döviz olarak ödüyorsunuz. Bu nedenle döviz artışı dikkate alınmaz ise, komisyon farkından etkilenmemiş oluyorsunuz.

Foto 2 : Yeşil pasaport ve yeşil sigorta

sonraki yazı:

Balkanlarda Osmanlı Şehirleri Seyahati -2 (Gezi Notları)