Abdullah Hakimoğlu - Muhabbet Medya

“Allah’ın kabul edeceği tövbe, ancak cehaletle kötülük yaptıktan sonra tez elden tövbe edenlerin tövbesidir; işte Allah bunların tövbesini kabul eder; Allah her şeyi bilendir. Hikmet sahibidir.”
(Nisa,4/17)

Kur’an’da Cenab-ı Hak kendisini “Tevvab” yani tövbeleri kabul edici olarak nitelendiriyor. Ancak burada önemli iki nokta karşımıza çıkıyor. Bunlardan birincisi kötülüklerin cehaletle işlenmiş olmasıdır. Burada cehalete yüklenen anlam önemlidir. Cehaletin asıl manası bilmemektir. Bu ayette bu anlam kastedilmiyor. Çünkü Müslümanlar neyin günah olup olmadığını çok iyi biliyor. Burada kastedilen anlam, doğruluğuna kesin olarak inandığı bir şeyi terk etmek, ya da yanlışlığına kesin olarak inandığı bir şeyi yapmak anlamında kullanılıyor. İnsanın kötülüğü günah olarak bildiği halde onu yapması cehalet anlamına geliyor. Bu yüzden bilerek ya da bilmeyerek Allah’a isyan eden kimse “cahil” olarak isimlendiriliyor. Aslında insan işlediği kötülüğün günah olduğunu biliyor. Ama sanki cahil bir insan gibi davranarak o günahı işlemiş oluyor. Rivayetlere göre Hz. Peygamberin ashabı isyan olarak yapılan her şeyin cehalet olduğunda ittifak etmişlerdir. Bir başka açıdan, “Allah’a isyan eden bir kimse isyanı yaptığı esnada cahil”dir. (İbn-i Kesir, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, I, 566)

Aslında insan günahı şehvetine uyarak yapıyor. Düşünerek yapmıyor. İnsanın şehveti galeyana geldiğinde aklını dinlemiyor. Ve insan yaptığı şeyin günah olduğunun farkına varmıyor. Bu durumda kasten ya da kasıtsız olarak günah işleyen bir kimse cahildir. Böyle bir durumla karşı karşıya kaldığımızda, ayet bize, “min garibin” , yani ölmeden önce Allah’a tevbe etmemizi tavsiye ediyor. (Zemahşeri, el Keşşaf, I, 520)

Ölüm meleğini görmeden önce, hasta olmadan, sağlıklı olduğu zamanda manasında olabileceği de ifade ediliyor. Bir hadis-i şerife göre ölmeden bir ay, bir gün ya da en az bir saat önce tövbe durumunda Allah’ın tövbeyi kabul edeceği beyan ediliyor.(İbn-i Kesir,I,567.) Buradan anlaşılan husus, insanın dünyada yaşamaktan ümidini kesmediği bir zamanda tövbe etmesinin zorunlu olduğudur. En doğrusu, işlenen hatadan hemen sonra tövbe etmek ve kötülüğün tersi olan iyiliğe yönelmektir. Bir sonraki ayette bu konuda açıklanıyor: “Yoksa kötülükleri yapıp yapıp da içlerinden birine ölüm gelip çatınca, “Ben şimdi tövbe ettim” diyen ve kafir olarak ölenler için kabul edilecek bir tövbe yoktur. Onlar için acı bir azap hazırlanmıştır.” (Nisa,4/18)

www.muhabbetmedya.com