Nitekim Hz. Ali, “Sır saklamak, bir irade imtihanıdır. Bu imtihanı kazanmayan hayatta hiçbir imtihanı kazanamaz!” diye buyurur. Zira sırlar ifşa edilince kötülük çoğalır, ifşa edilmeyince iyilik çoğalır. Bu nedenle sırrı açığa vuran, sırrın kölesi olur. Sırrı açığa vurmayan ise, sır onun kölesi olur.
O halde mü’minin mümkün mertebe söylenen ve söylenemeyenleri olmalıdır. Çünkü hayata dair her şey söylenemez. Ancak mü’min probleminin çözümü için, çözüm üretebilecek bilgin birilerine söyleyebilir. Fakat bu birileri doğru, güvenilir, aklına, karakterine ve ahlakına güven duyulanlardan olmalıdır. Bunun yanı sıra, İslâm'ın bilgileriyle bilinçlenerek yaşantısına dökmeye gayret eden birileri olmalı ki, Allah korkusu sebebiyle sırrı ifşa etmesin ve böylece yaşanan problem her ne ise çözümlenmiş olsun.
Maalesef bir kısım insanlar, asıl problemlerinin çözümü için gerçek güvenilir insana söylemezken, güvenmez bir arkadaşına anlatırlar. Ardından arkadaşına sırrını hiç kimseye söylememesini tembih ederler. Ancak sırrını güvenilmeyen birine söyledikleri için sır her yere yayılır.
Kimi insanlar ise sırrını paylaşır ve ardından hiç kimseye söylememesini tembih ederler. Ancak tembihlediği sırrını kendileri herkesten evvel halka yayarlar. Bu durumda kendi sırrını bile gizleyemeyen kişiye hiç kimse güvenmez. Bu tür kişilikli insanlar mümkünse uyarılmalıdır.
Aslında çoğunlukla dedikodu seven insanların merakı çok olduğundan, sır saklamasını bilmezler. Onlar nefsani merakını gidermek adına, insanların gereksiz olan her şeyini sorarak yaymak isterler. Hâlbuki sır saklamak imanla ilgili bir konudur. Bu nedenle mü’min sır saklamanın bilincinde olmalı, sırları ifşa ve öğrenilmesine engel olabilmek için her şeyi sorup merak etmemelidir. Hem mü’minin her şeyi sormaması, insanların ona güvenini sağlar.
Diyelim ki bir ebeveyn, çocuğunu sırrın önemi ve duyarlılığı içerisinde yetiştirmiştir. Ancak günün birinde çocuğu yanlış arkadaşlar edinir. Ebeveyn ise çocuğunu bu yanlış arkadaş seçiminden vazgeçirmek ister. Fakat ebeveyn, daha evvel çocuğuna sır saklamanın önemini öğrettiğinden, çocuğu arkadaşları hakkında sır ifşa etmezse, bu durumda ne yapmak gerekir?
Cevap: Ebeveyn, çocuğundan sırrını ifşa etmesini asla istememelidir. Belki çocuğuna arkadaşlarının yanlış davranışları olduğunu ve bu yanlış davranışlarının düzeltmesinin gerekliliği hakkında kendisi ile konuşabilir. Hatta mümkünse ebeveyn, çocuğunun arkadaşını da topluma kazandırmak adına gayret ve çaba göstermelidir. Ama yok bu mümkün değilse, çocuğuna çaktırmadan, ona daha iyi bir arkadaş ortamını hazırlayabilir. Ayrıca çocuğuna fark ettirmeden, kendisini her zaman gözlemlemeye çalışmalıdır. Ancak ebeveyn, hiçbir zaman çocuğuna arkadaşlarını kötületmemeli ki, çocuk sözüne değer versin.
Kimi insanlar, “Bizler toplum olarak üzüntü ve sevincimizi paylaşmak isteriz, bunun ne sakıncası var? ” diye düşünüebilirler. Ancak her şeyi anlatmanın hiçbir anlamı yok! Hem anlamsız ve boş konuşan insan, konuşmalarında yalan içeren sözler barındırabileceği gibi zaman israfına da sebep olur. Hâlbuki her şeyi anlatmamak cahile zor gelebilir. Ancak mü’min zoru başarmaya çalıştığı için ona zor gelmez. Belki şeytan kendisine her şeyi söylemesini fısıldayabilir. Fakat mü’min bu vebalin farkında olduğundan, pişmanlık duymaması için söylememeyi tercih eder. Ayrıca kendisinin seviyesini küçük düşürecek sözlerden de uzak durur.
Rabbimiz mü’minlerin özelliklerini sayarken şöyle buyurur: “Onlar ki, faydasız işlerden ve boş sözlerden yüz çevirirler.” Ayetten anlaşıldığı üzere gereksiz, anlamsız ve boş işler mü’minlerin vasıflarından değildir.
Nitekim insanın cehenneme girmesine asıl sebep, dil ile ferci arasında yaptığı kötü fiillerdir. O halde mü’min, olup biten her şeyi herkese anlatmamalıdır. Hem dilimizin kemiği yok diye her şeyi söyleyebileceğimiz anlamına gelmez. Rabbimiz, hayrı konuşmayı, yaşamayı ve yaşatmayı hepimize nasip etsin, amin.