Nükleer enerji insanlık için büyük faydalar sağlamakla birlikte yanlış kullanılması sonucunda insanları, bitkileri, diğer canlıları hatta tüm gezegenimizi tehdit etme potansiyelini taşımaktadır.
Nükleer atık sert bir kirleticidir. Toprak ve sudaki uranyum veya sezyumun (137Cs) veya stronsiyumun (90Sr) radyoaktif izotopları gibi radyonüklidler, bitkiler tarafından besin zinciri boyunca insanlarda ve diğer hayvanlarda emilebilir, hücrelere ve dokulara geri döndürülemez şekilde zarar verebilir. İnsanlarda radyonüklidler, kemik kanseri veya lösemi gibi çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.
Nükleer bir felaketten sonra topraktan ve sudan radyoaktif sızıntıları nasıl gideririz? 1986'daki Çernobil kazasından bu yana bu sızıntıların etkilerini azaltmak ve ortadan kaldırmak için birçok teknoloji, son teknoloji makineler ve kimyasallar kullanıyor; ancak bazı şirketler ve bilim adamları, dikkatlerini en eski yol arkadaşlarımız ve yardımcılarımız olan bitkilere çeviriyorlar.
Bitkiler dünyanın temizleyicilerindendir. Atık karbondioksitin geri dönüştürülmesinden topraktan ağır metallerin emilmesine kadar çevreye verdiğimiz zararın bir kısmını onarmamıza yardımcı olma yeteneklerini anlamak için araştırmalarda kullanılmaktadır.
Bilim adamları, nükleer bir kazadan sonra salınan zararlı maddelerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olmak için bitki türlerini araştırıyorlar. Bu işleme fitoremediasyon denir.
Ayçiçekleri: tehlikeyle uğraşan güzellikler
Garden Collage sitesindeki habere göre Fitoremediatörlerin kullanımı onlarca yıl önce başladı. Bununla birlikte, incelenen binlerce bitki arasından, ayçiçeği çeşidi Helianthus annuus L'nin açık ara kazanan olduğu ilan edildi. 1986 yılında, bitki biyoloğu Ilya Rasking ve Rutgers Üniversitesi'ndeki araştırma grubu, bu ayçiçeği türünün hızlı bir şekilde ağır metaller ve radyonüklidler biriktirdiğini buldu. Ohio'da uranyumla kirlenmiş su ile deneyler yaptılar ve 24 saat sonra sudaki uranyum konsantrasyonunun %94'e düştüğünü bildirdiler.
Bu muhteşem çiçekler, temizleme özelliklerini kolaylaştıran ilginç özelliklere sahiptir. Hemen hemen her yerde hızlı ve güçlü büyürler. Ayrıca diğer bitkilerden çok daha yüksek oranda radyoaktif element biriktirirler. Çiçekler işlerini bitirdikten sonra uygun şekilde hasat edilebilir ve nükleer atık olarak atılabilir.
1994 yılında, çok uluslu bir çaba, Ukrayna'nın Çernobil kentinde hem 137C'leri hem de stronsiyum 90Sr'yi sudan temizlemek için ayçiçeklerini başarıyla kullandı. Hasarlı nükleer reaktörün bir kilometre yakınında, etkilenen bölgeye geniş ayçiçeği tarlaları dikildi.
Phytotech şirketine göre, fitoremediasyon, kimyasal işlemler gibi diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında temizleme maliyetlerini yüzde on azalttı.
Ayçiçeği türü Helianthus annuus L'nin ayrıca Cu2+, Cd2+, Ni2+, Pb2+ ve Zn2+ gibi diğer toksik metalleri sulu çözeltilerden etkili bir şekilde uzaklaştırdığı görülmüştür.
Şimdi şu soruyu sormak gerekir: Ay çiçeklerine bu zararlı radyoaktif maddeleri ve toksik metalleri ortadan kaldırma özelliğini kim vermiş olabilir? Bu özellik onlar yaratıldığından beri onlarda bulunuyor. İnsanlık ise ihtiyaç duyduğu için bunu yeni keşfetmiş oluyor. O halde insanı da, insanın başına gelecek felaketleri de bilen Allah tarafından ona bu özellikleri vermiştir. Bu şekilde Allah’tan başkasının onu bu özelliklerle donatarak insanlığın hizmetine sunması imkansız.